БЕТПАҚДАЛА ШЕГІНДЕ КЕЗДЕСЕТІН CERCIDOTRIX BUNGE (ASTRAGALUS L.) ТУЫС ТАРМАҒЫНЫҢ ӨКІЛДЕРІ
https://doi.org/10.71130/spir-2024-1-61-67
Аннотация
Astragalus L. - өте үлкен голарктикалық туыс, түрлік құрамына көпжылдық шөптесін өсімдіктердің кең ауқымы кіреді. Дүние жүзінде 3081 (Plants of the World Online) түрі бар. Көптеген астрагалдардың таралу аймағы шектеулі және Қазақстанда эндемикалық болып табылады, эндемикалық түрлердің 80 түрі бар, яғни 25 пайыздан астамы. Басты түрі Орталық Азияда, соның ішінде Қазақстанда, олардың ішінде Қызыл кітапқа 17 түрі енгізілген. Жалпы қарастырып шыққан әдеби деректерге сәйкес 308 түр деп қарастырамыз. Зерттеу аумағы ретінде таңдалып алынған Бетпақдала аумағында Astragalus туысының 30 түрі кездеседі, соның ішінде түрлер саны көп болып келетін туыс тармағы – Cercidotrix Bunge, 14 түр 12 секция. Ботаника және фитоинтродукция институты Гербарий қоры (АА) бойынша анализ негізінде зерттеу аумағында Cercidotrix туыс тармағының 14 түрі бойынша гербарилері бар екендігі анықталды. Сипатталған 14 түрдің ішінде тек Бетпақдала аумағында кездесетін эндемик түр Astragalus sumneviczii және осы түр Қазақстанның Қызыл кітабына енгізілген (Байтенов и др., 2014). Сондай-ақ, бұл түрді Павлов Н.В. алғаш рет сипаттаған (Павлов, 1952).
Об авторах
Е. М. Турарова
ҚР ЭТРМ ОШЖДК "Ботаника және фитоинтродукция институты" ШЖҚ РМК
Казахстан
Казахстан
Алматы қ.
Б. Б. Осмонали
ҚР ЭТРМ ОШЖДК "Ботаника және фитоинтродукция институты" ШЖҚ РМК
Казахстан
Казахстан
Алматы қ.
Список литературы
1. Абдулина С. А. Список сосудистых растений Казахстана / Под редакцией Р. В. Камелин. – Алматы, 1999. – С. 90-95.
2. Арыстангалиев С. А., Рамазанов Е. Р. Растения Казахстана. – Алма-Ата: «Наука» КазССР, 1977. – С. 126-137.
3. Байтенов М. С., Закирова Р. О., Абенов Е. М. Қазақстанның Қызыл кітабы. 2- басылым, өңделген және толықтырылған. 2- ші том: Өсімдіктер (авторлар ұжымы). – Астана, ЖШС «AртPrintXXI», 2014. – С. 169.
4. Байтенов М.С. Флора Казахстана в 2-х т. – Алматы: Ғылым. – Т. 2. Родовой комплекс флоры. – Алматы: Ғылым, 2001. – С. 123.
5. Виноградова Р. М., Камелин Р. В., Филимонова З. Н., Цукерваник Т. И., Шерматов Г. М., Набиев М. М. Род Astragalus //Определитель растений Средней Азии. – Т. 4. – Ташкент, Изд-во ФАН УзССР, 1981. – С. 70-256.
6. Гамаюнова А. П., Фисюн В. В. Подрод Cercidotrix Bge. рода Astragalus //Флора Казахстана. – Т. 5. – Алма-Ата: издательство Академии Наук Казахской ССР, 1961. – С. 70-281.
Рецензия
Для цитирования:
Турарова Е.М., Осмонали Б.Б. БЕТПАҚДАЛА ШЕГІНДЕ КЕЗДЕСЕТІН CERCIDOTRIX BUNGE (ASTRAGALUS L.) ТУЫС ТАРМАҒЫНЫҢ ӨКІЛДЕРІ. Spiraeanthus. 2024;(1):61-67. https://doi.org/10.71130/spir-2024-1-61-67
Просмотров:
48
Послать статью по эл. почте 